UNFCCC

Klimatske karakteristike BiH

Bosna i Hercegovina ima umjerenu kontinentalnu klimu, koja je većinom zastupljena u sjevernim i centralnim dijelovima BiH, podplaninskog i planinskog tipa (preko 1000 m), jadranski (mediteranski) i izmijenjeni jadranski tip klime, predstavljen u primorju Neuma, koji takođe važi i za nisku Hercegovinu. Iz gore spomenutih razloga, klima Bosne i Hercegovine varira od umjereno kontinentalne u sjevernom dijelu Panonske nizije duž rijeke Save i u zoni podnožja, do alpske klime u planinskim regijama, i mediteranske klime u priobalnom području i području regije niske Hercegovine na jugu i jugoistoku. U sjevernom dijelu države, prosječna temperatura vazduha varira između -1 i -2°C u januaru i između 18 i 20°C u julu. Na nadmorskim visinama od preko 1000 m, prosječna temperatura varira od -4 do -7°C u januaru, a od 9 do 14°C u julu. Na Jadranskom primorju i u niskoj Hercegovini, temperatura vazduha varira od 3 do 9°C u januaru, a od 22 do 25°C u julu (razdoblje 1961-1990). Evidentirane su i ekstremne temperature od -41,8°C (niska) i 42,2°C (visoka).

Nizijske oblasti sjeverne Bosne i Hercegovine imaju srednju godišnju temperaturu između 10 i 12°C, a u oblastima iznad 500 m temperatura je ispod 10°C. Srednja godišnja temperatura vazduha u priobalnom području iznosi između 12 i 17°C. U razdoblju 1981-2010. godine evidentirano je povećanje temperature na čitavom prostoru Bosne i Hercegovine. Najveće povećanje je tokom ljetnog i zimskog razdoblja i iznosi oko 1°C.

Godišnje količine padavina variraju od 800 mm na sjeveru duž rijeke Save, do 2.000 mm u centralnim i jugoistočnim planinskim regijama (period 1961-1990). U kontinentalnom dijelu BiH, koji pripada oblasti sliva rijeke Dunav, glavni dio godišnjih padavina se javlja u toplijoj polovini godine, dosežući maksimum u junu. Centralni i južni dio države, s brojnim planinama i uskim obalnim područjima, karakteriše izmijenjeni sredozemni pluviometrijski režim pod uticajem Jadranskog mora, tako da su mjesečne maksimalne količine padavina kasno u jesen i početkom zime, većinom u novembru i decembru. U razdoblju 1981-2010. na većem dijelu niske Hercegovine je evidentirano smanjenje padavina na godišnjem nivou, dok je na većini planinskih meteo-stanica zabilježen porast padavina. U odnosu na razdoblje 1961-1990, u ovom razdoblju je prisutna neravnomjernija raspodjela padavina tokom godine, što je jedan od glavnih faktora koji uslovljavaju češću pojavu suša i poplava.

Trajanje sunčanih razdoblja smanjuje se od primorja prema unutrašnjosti i ka višim nadmorskim visinama. Godišnja suma trajanja sunčanih sati u centralnoj planinskoj oblasti iznosi 1.700-1.900 sati, što je posljedica iznadprosječne oblačnosti - 60-70%. Zbog čestih magli tokom hladnog razdoblja godine, solarna iradijacija u unutrašnjosti je niža nego na istoj nadmorskoj visini u primorju. U južnim regijama imamo 1.900-2.300 sunčanih sati (Mostar = 2.285 sati). U sjevernoj Bosni i Hercegovini broj sunčanih sati iznosi 1.800-2.000, više u istočnom dijelu nego u zapadnom. Oblačnost se smanjuje od zapada prema istoku.

Prosječna godišnja količina padavina u BiH je oko 1.250 mm, što, s obzirom na to da je površina BiH 51.209 km2, iznosi 64 x 109 m3 vode ili 2.030 m3/s. Otjecanje s teritorije BiH je 1.155 m3/s ili 57% ukupne količine padavina. Međutim, ove količine vode nisu jednako raspoređene, prostorno ili vremenski. Naprimjer, prosječno godišnje oticanje iz doline rijeke Save, čija je površina sliva 38.719 km2 (75,7%) u BiH, iznosi 722 m3/s ili 62,5%, dok oticanje iz doline Jadranskog mora, koja ima površinu od 12.410 km2 (24,3%) u BiH iznosi 433 m3/s ili 37,5%.